TATIKYAN

BOĞOS TATİKYAN

S.M. Le Sultan Abdul Medjid Khan

İzmir, c.1848, 26 x18 cm., çerçeveli

Suluboya karışık teknik.

Bu çalışma 19. yüzyılda İzmir’de etkin bir ressam ve litografi (taşbaskı) ustası olan Ermeni asıllı Osmanlı vatandaşı Boğos Tatikyan’a (1820-?) aittir.

19. yüzyıl boyunca ve 20. yüzyıl başlarında İzmir’de çeşitli tarihlerde basılan ticaret rehberlerinde Tatikyan Matbaası’nın adına rastlanmakta, her dilde ayrım yapmaksızın basım yaptığı bilinmektedir. Matbaanın en geç tarihli yayınları 1922’ye tarihlenmekte, bu tarihten sonra adına pek rastlanmamaktadır. Boğos Tatikyan’ın 1840’larda resim yapmaya başladığı düşünülmektedir. Sanatçı, özellikle yabancı turistlere hitap edebilmek amacıyla İzmir’in yerel özelliklerini yansıtan sokak sahneleri resmetmiştir. Bunlar, sokak satıcıları, İzmir’deki farklı milletlerin kıyafetleri gibi konuları ele alan çoğu zaman tek figürlü büyük boy taşbaskı resimlerdir. Bunların dışında Tatikyan, Osmanlı Sultanları’nın portrelerini de renkli ve yaldızlı olarak hazırlayıp basmış ve satışa sunmuştur. Tatikyan’ın gravür albümleri yurt içi ve yurt dışında çeşitli müze ve özel koleksiyonlarda yer almaktadır. Bu albümlerden biri de İstanbul Büyükşehir Belediyesi Atatürk Kitaplığı’nda korunmaktadır. 1893 tarihli bu albüm, II. Abdülhamid Dönemi’nde Birleşik Devletler Ulusal Kütüphanesi için hazırlatılmıştır. 29 renkli gravürden oluşan albümde İzmir’in sokak satıcıları ile Ermeni, Türk, Arnavut, Yahudi gibi farklı milletlerin giyim kuşamları betimlenmiştir. Yaşamına ilişkin tüm ayrıntılara ulaşmak mümkün olmasa da bıraktığı eserler İzmirli sanatçı Boğos Tatikyan’ın tanınmaya ve tanıtılmaya değer renkli bir sanatçı olduğunu ortaya koymaktadır.