ANDREOSSY

CONSTANTINOPLE ET LE BOSPHORE DE THRACE

PENDANT LES ANNEES 1812, 1813 ET 1814, ET PENDANT L’ANNEE 1826

par M. Le Comte ANDREOSSY

Paris, 1828

Fransız asıllı ordu mensubu, diplomat ve hidrografi uzmanı kont Antoine François d’Andréossy (1761-1828) askerî eğitim alır ve 1787 yılından itibaren topçu sınıfında üsteğmen olarak ordu harekâtlarına katılır. Fransız İhtilâli sırasında önce eski yönetimle topçu subayı görevinde bulunur, ancak kısa zamanda İhtilâlciler cephesine geçerek birçok askerî operasyona katılıp ardarda başarılar elde eder. 1797 yılında genel tuğgeneral ünvanını alıp Napolyon Bonapart’ın özel kurmay kadrosuna seçilir.

Kont D’Andréossy Fransa’nın 1798’de yaptığı Mısır askerî harekâtına katıldığı sürede asker ve bilimadamı olarak üstün başarılarıyla ün kazanır. Savaşın beraberinde getirdiği tehlike ve zorluklara rağmen doğu Akdeniz kara ve deniz sularında yaptığı inceleme ve ölçümler Mısır Enstitüsü üyeliğine seçilmesine yol açar. 1799 yılında Genel Kurmay başkanı ve topçu komutanı rütbelerini alır ve İngiltere elçiliğine atandığı 1802 yılına dek bu savaş devrinin tüm ordu harekâtlarına katılır. 1803 yılında İngiltere’den geri dönüp Avusturya’ya karşı yapılan seferde topçu sınıfı genel denetimi görevini üstlenir. Austerliz muharebesine katılır, Presbourg antlaşmasında yetkili bakan olarak bulunur, ardından Viyana elçiliğine atanır ve 1808 yılına kadar burada kalır. Bu süre içinde Albrecht Dürer’in suluboyayla yapılmış bir seri tablosuna sahip olur. I. Napolyon, D’Andréossy’nin üstlendiği görevlerin tümünde gösterdiği yetkinlik karşılığında kendisini birçok kez ödüllendirir.

1812 yılında kont D’Andréossy elçi olarak Babıali’de son derece önemli özel bir görev üstlenir. Avrupa hükümdarları daha 16. yüzyıldan beri Babıali’ye gönderdikleri diplomatik ve askerî ekiplere çeşitli bilim uzmanları da katarlar, bunların araştırmalarından ve biriktirdikleri verilerden elde edilen sonuçlar ise bilimsel inceleme biçiminde yayınlanırdı. Fransa-Osmanlı devleti ilişkilerinin kritik bir döneminde (18. y.y. sonu – 19. y.y. başı) Andréossy’nin Osmanlı başkentinde bulunuşunun amacı iki yönlüydü: Bir yandan diplomatik ilişkiler öte yandan bilimsel araştırmalar. İstanbul’da kaldığı sürede (1812-1814) Andréossy, Fransa’nın çıkarlarını savunmanın yanısıra, Mısır’dayken de yapmış olduğu gibi, hidrografik ve hidrostatik ölçümlerinden edindiği malzemeyi inceler. 1815 yılına dek, devrinin siyasi ve askeri olaylarına yüksek mevkilerde görevli olarak katılır, bu tarihten sonra ise işinden çekilip zamanını bilimsel eser yazarlığına ayırır. 1818 yılında yeniden siyaset ve kamu meselelerine çağrılır. 1824’te Académie des Sciences (Fransız Bilimler Akademisi) üyesi ve 1827’de milletvekili seçilir. Andréossy’nin yayınlanmış 14 tane bilimsel ve askerlikle ilgili eseri bulunmakta, adı ise Paris merkezinde Arc de Triomphe (Zafer takı) anıtına kazılmıştır.

Yazan: İoli Vingopoulou

Comte Antoine-François Andréossy (1761? 1828) was a Franco-Italian nobleman, who served as a French Army artillery general, diplomat and parliamentarian. On the outbreak of the Revolution he adopted its principles. At the start of the Revolutionary Wars he held active service on the Rhine in 1794 and in Italy in 1795, and in the campaign of 1796?1797 under Napoleon Bonaparte on engineer duties, commanding the bridging train of the French Army of Italy after June 1796, and fought with distinction at the Battle of the Bridge of Arcole and the Siege of Mantua. He was promoted to brigadier general in 1798, in which year he accompanied Bonaparte to Egypt. He served in the Egyptian Campaign with distinction. He commanded the French flotilla on the Nile, before serving as Marshal Louis-Alexandre Berthier’s aide-de-camp in Syria and was selected as one of Napoleon’s companions on his return to Europe. In 1812 he was sent by Napoleon as ambassador to The Porte in Constantinople from c. 1811-1814, and he made a second journey to Turkey in 1826, where he carried on the policy initiated by Sébastiani. In 1814 he was recalled by Louis XVIII. Andréossy then retired into private life, until the escape of Napoleon from Elba once again called him forth. He accepted the office of head of the War Department. After the defeat at Waterloo and the abdication of Napoleon, he was one of the five commissioners sent to negotiate with the Coalition powers, on which occasion he gave his consent to the recall of Louis XVII The plates show waterways and fountains; they also include a view of the Hippodrome and Mosque of Sultan Ahmed. Volcanic minerals discovered in Istanbul, around the area of the mythic Symplegades or Clashing Rocks Sections, elevations, plans and drawings of architectural features from aqueducts, with emphasis on subterranean structures. Map of the Bosporus and its surroundings.